90-cio lecie SGP
W Gdańsku w dniu 5 czerwca 2009 roku Zarząd gdańskiego oddziału SGP zorganizował Jubileusz 90-cio lecia Stowarzyszenia Geodetów Polskich. Poniżej treść wystąpienia Prezesa Oddziału Ryszarda Cieślukowskiego:
Szanowni Panie i Panowie!
W imieniu Zarządu Oddziału Stowarzyszenia Geodetów Polskich w Gdańsku serdecznie witam wszystkich Państwa, obecnych na obchodach jubileuszu 90-cio lecia Stowarzyszenia Geodetów Polskich. Jesteśmy zaszczyceni faktem, iż są wśród nas:
– Wice Marszałek woj. pomorskiego Pan Wiesław Byczkowski ,
– Wice Prezydent miasta Gdańska Pan Wiesław Bielawski
– Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego Pan Romuald Nowak ,
– Geodeta Wojewódzki Pan Krystian Kaczmarek,
– Geodeta Miejski w UM Gdańsk Pan Bogumił Koczot,
– Dziekan Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska dr hab. inż. Ireneusz Kreja,
– Dziekan Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska w poprzedniej kadencji Prof. dr hab. Inż. Krzysztof Wilde
– Prezes Zarządu Pomorskiej Rady Federacji SNT NOT dr inż. Jan Bogusławski
– Wiceprezes Zarządu Pomorskiej Rady Federacji SNT NOT Prof. dr. inż. Tadeusz Jednorał ,
– Przedstawiciele Środowiska Akademickiego z Politechniki Gdańskiej
– Przedstawiciele firmy Leica Geosystems
– Sekretarz Generalny Zarządu Głównego SGP Włodzimierz Kędziora.
Witam członków SGP, Zarząd Oddziału SGP w Gdańsku, byłych Prezesów Zarządu Oddziału SGP, przewodniczących Kół Zakładowych, geodetów niezrzeszonych oraz pozostałe osoby. Witam kolegów: Jerzego Stawowskiego Członka Honorowego SGP oraz kol. Mieczysława Szułczyńskiego – odznaczonych Honorową Diamentową Odznaką SGP.
Dzisiejszy jubileusz możemy obchodzić dzięki ważnym wydarzeniom politycznym i historycznym, czego efektem było odzyskanie niepodległości 11 listopada 1918 r. Ten doniosły fakt świadczy o sile polskiej tradycji narodowej oraz o wielkiej roli kultury. Dlatego chciałbym przytoczyć zdanie z przemówienia Jana Pawła II wygłoszonego w siedzibie UNESCO, Paryż 02.06.1980 r. cytat: „Zachował własną tożsamość i zachował pośród rozbiorów i okupacji własną suwerenność jako naród – nie biorąc za podstawę przetrwania jakichkolwiek innych środków fizycznej potęgi jak tylko własna kultura, która się okazała w tym przypadku większą od tamtych potęg”. (Pamięć i tożsamość). Na uwagę zasługuje to, jak szybko po odzyskaniu niepodległości, bo 4 stycznia 1919 r. odbył się Pierwszy Powszechny Zjazd Mierniczych. Datę tę przyjmuje się jako początek ruchu zjednoczeniowego organizacji społecznych geodetów w Polsce. Sytuacja na Pomorzu wyglądała- ze względów politycznych- inaczej, jest ona opisana bardziej szczegółowo w opracowaniu kol. Mieczysława Szułczyńskiego. Przypomina on, że województwo pomorskie powstało 13 sierpnia 1919 r. na podstawie „Ustawy o tymczasowej organizacji zarządu byłej Dzielnicy Pruskiej” z części dawnego zaboru pruskiego. Jednak dopiero w styczniu 1921 r. po wkroczeniu na Pomorze wojsk gen. Hallera mogła organizować się administracja polska. Stolicą województwa pomorskiego był Toruń. W jego skład wchodziły następujące powiaty z dzisiejszego woj. pomorskiego: pucki (do 1928 r) i wejherowski, kartuski, kościerski, chojnicki, starogardzki, tczewski, gniewski (do 1933 roku) i grodzki gdyński od 1929 r. A oto cytat z referatu Pana Mieczysława Szułczyńskiego, dotyczący spraw stowarzyszeniowych: „Społeczna i zawodowa działalność mierniczych koncentrowała się w ośrodkach wojewódzkich-Poznaniu i Toruniu. Pracownicy zatrudnieni w urzędach katastralnych byli zorganizowani w Stowarzyszeniu Urzędników Katastralnych Ziem Zachodnich Rzeczypospolitej Polskiej, którego siedzibą był Poznań. Stowarzyszenie to było założone 25 kwietnia 1921 r i działało do 1939 r. Ponadto pracownicy techniczni Pomorza byli zrzeszeni w Towarzystwie Techników Mierniczych w Poznaniu. …w 1935 r powołano Oddział Wojewódzki Stowarzyszenia Mierniczych Przysięgłych z siedzibą w Toruniu” – koniec cytatu. SGP jest również spadkobiercą organizacji istniejących w okresie międzywojennym takich jak: Związek Mierniczych Polskich, Stowarzyszenie Mierniczych Przysięgłych RP, Związek Inżynierów Miernictwa Rzeczypospolitej Polskiej. Jubileusz 90- ciolecia jest świętem wszystkich geodetów, bo Stowarzyszenie Geodetów Polskich jest ich wszystkich reprezentantem. W krótkim wystąpieniu nie jest możliwe przedstawić historię i dokonania SGP, zatem ograniczę się do podkreślenia wybranych kwestii. W tym miejscu chciałbym również wymienić najważniejsze cele, zawarte w statucie SGP. Oto one: zrzeszanie inżynierów i techników ze specjalnością z zakresu geodezji, współdziałanie z właściwymi jednostkami w zakresie rozwoju techniki i produkcji, wdrażanie osiągnięć naukowo–technicznych w dziedzinie geodezji i kartografii, ochrony pracy i zawodu, a ponadto szkolenia kadr, podnoszenia poziomu wiedzy, kultury technicznej i kwalifikacji oraz kształtowania właściwego poziomu etyki zawodowej członków Stowarzyszenia, popularyzacja zagadnień technicznych i ekonomicznych z dziedziny geodezji i kartografii.
Przypominając działalność stowarzyszeniową geodetów w woj. pomorskim ograniczę się do okresu powojennego. Oddział Związku Mierniczych RP w Gdańsku został zalegalizowany na początku 1946 r ; a pierwszym przewodniczącym został wybrany Paweł Kułakowski. Związek Mierniczych RP integrował kadrę regionu, współdziałał z administracją państwową przy zabezpieczaniu ocalałej po wojnie dokumentacji geodezyjnej, szkolił kadry dla potrzeb realizacji reformy rolnej oraz funkcjonowania innych działów gospodarki narodowej. W dn. 6 – 8 marca 1948 r. w Grand Hotelu w Sopocie zorganizowano III Zjazd Delegatów ZMRP.
VI Zjazd Delegatów w 1953 r dokonał zmiany nazwy związku na ; Stowarzyszenie Geodetów Polskich. W 1957 r Oddział SGP w Gdańsku skupiał 213 członków, co stanowiło 80% ogółu geodetów.
Zarząd Oddziału SGP w Gdańsku zorganizował XXIII Zjazd Delegatów SGP w dn. 03- 04 kwietnia 1970 r, na translantyku „Batory” , zacumowanym przy Skwerze Kościuszki w Gdyni oraz XXVII Zjazd Delegatów SGP w dn. 16-17 maja 1980 r w Domu Technika w Gdańsku.
Ważniejsze przedsięwzięcia podjęte przez ZO SGP w Gdańsku:
– utworzenie, w 1949 r Oddziałowej Komisji Pomocy Koleżeńskiej oraz Funduszu Pomocy Koleżeńskiej – powoływanie kół zakładowych
– organizowanie szkoleń i wystaw
– zorganizowanie, w 1955 r, przy Politechnice Gdańskiej dwuletniego kursu, odpowiednika Pomaturalnego Studium Geodezyjnego
– inicjatywa powołania, w 1962 r. Technikum Geodezyjnego , przy III LO przy ul. Topolowej w Gdańsku
– inicjatywa powołania od 01.09.1973r. kierunku geodezyjnego w Państwowych Szkołach Budownictwa w Gdańsku
– powołanie w 1965 r. 18 członków zbiorowych poprzez utworzenie kół zakładowych SGP przy Powiatowych Biurach Geodezji i Terenów Rolnych
– organizowanie (1966-1968) „Tygodni Klubowych SGP” poświęconych popularyzacji nowości technicznych
– organizowanie w latach: 1971-1979 i 1983-1989 Zlotów Geodetów Rolnictwa
– powołanie dn. 5 maja 1972 r Oddziałowej Komisji Morskiej oraz zorganizowanie czterech konferencji „Geodezja w gospodarce morskiej” ; I – 14-16.11.1976 r., II – 16-17.09.1979 r., III – 14-15.10.1988 r. oraz IV – 23-25.04.1997 roku.
– zapoczątkowanie, w marcu 1980 r obchodów „Dnia Geodety”, pierwsze obchody odbyły się w Elblągu.
– organizacja w 1982 r. finałów IV konkursu „Wiedzy geodezyjnej i kartograficznej” dla najlepszych uczniów średnich szkół geodezyjnych w kraju
– powołanie Oddziałowego Koła Seniorów SGP
– organizowanie, za zgodą Zarządu Głównego SGP kursów przygotowawczych na uprawnienia zawodowe oraz sesji egzaminacyjnych
– praca zespołowa wykonana przez 7 – osobowy zespół SGP pt. „Technologia prac geodezyjnych związanych z ustalaniem granic i podziałem nieruchomości” , zakończona w 1995 r, a następnie zaakceptowana przez „WINGiK”, a do stosowania , zarówno przez wykonawstwo jak też przez ODGiK
– organizowanie przez Koło Zakładowe SGP przy OPeGieKa Elbląg cyklicznych, corocznych konferencji o problematyce poświęconej problematyce Ośrodków Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej; de facto konferencje te są platformą wymiany poglądów dotyczących aktualnych, szeroko pojętych problemów geodezji i kartografii, przy udziale przedstawicieli administracji państwowej, administracji samorządowej, firm geodezyjnych i informatycznych oraz gości zagranicznych.
Uważam za stosowne przypomnieć dzisiaj nazwiska Przewodniczących Zarządu Oddziału oraz lata ich kadencji:
- Paweł Kułakowski 1946-1948
- Tadeusz Arciszewski 1948-1950
- Andrzej Woropay 1950-1953
- Jan Jachimowski 1953-1955
- Kazimierz Dziubiński 1955-1956
- Tadeusz Ujazdowski 1956-1957
- Jerzy Felczak 1957-1958
- Henryk Czarnkowski 1958-1959
- Tadeusz Dąbrowski 1959-1961
- Jerzy Stawowski 1961-1965 i 1989-1992
- Antoni Nalepa 1965-1974 i 1980-1983
- Tadeusz Kalinowski 1974-1980 i 1983-1989
- Ryszard Rus 1992 – 1995
- Krzysztof Matysik 1995 – 1998
- Ryszard Sławiński 1998 – 2004
- Florian Romanowski 2004 – 2007
- Ryszard Cieślukowski 2007
Dzisiejsze spotkanie jest okazją do przypomnienia osób, które już nie żyją oraz roli służby geodezyjnej, która w okresie powojennym realizowała zadania określone przez administrację państwową i samorządową, instytucje państwowe i podmioty prywatne (zakładanie osnów geodezyjnych, opracowywanie map, ewidencja gruntów i budynków, prace scaleniowe, geodezyjna obsługa inwestycji, rozgraniczenia i podziały nieruchomości, inwentaryzacja zabytków, mapy do celów projektowych, komunalizacja mienia Skarbu Państwa, przekształcenie zasobu geodezyjnego do postaci cyfrowej, GIS). Często była to praca trudna, ciężka, wymagająca połączenia wysiłku fizycznego i intelektualnego, z koniecznością pokonywania trudności logistycznych. Dlatego dzisiaj odnosimy się z szacunkiem do osób które uczestniczyły w tych przedsięwzięciach, które są wśród nas i do tych które już odeszły; większość z nich była związana z SGP, a ich solidność i troska o jakość wykonywanych opracowań może być przykładowa. Chciałbym też zwrócić Państwa uwagę na zmiany semantyczne dotyczące nazwy naszego zawodu w tym czasie: geometra, mierniczy, geodeta, geomatyk? Od kilkunastu lat nasza organizacja przeżywa trudny czas, nierzadko można usłyszeć opinię, że jest niepotrzebna. Często pada pytanie: co będę miał z członkostwa w SGP? Tymczasem zrzeszanie się jest czymś naturalnym, co funkcjonuje od wieków i co ma podobne cele jak SGP, np. cechy od czasów średniowiecza. Wydaje się, że jest zapotrzebowanie ze strony administracji państwowej i samorządowej (GUGiK, komisje sejmowe w procedurach legislacyjnych) na aktywność Stowarzyszenia Geodetów Polskich, gdyż SGP póki co jest postrzegane jako najpoważniejszy reprezentant środowiska geodezyjnego. Zapraszam do dyskusji na tematy związane ze Stowarzyszeniem Geodetów Polskich. Zapraszam do wstępowania w szeregi SGP. Przypominam, że wg. statutu 5 osób może utworzyć koło SGP. Zachęcam chociażby , poprzez rozszerzenie członkostwa w SGP, do tworzenia platformy spotkania, wyrażania poglądów, dyskusji, formułowania wspólnego stanowiska. Kończąc moje wystąpienie pragnę podkreślić ogromny wkład w społeczne i zawodowe zaangażowanie geodetów naszego środowiska i podziękować wszystkim koleżankom i kolegom za rzetelną i bezinteresowną pracę na rzecz kształtowania klimatu i współpracy dla wspólnego dobra, którym jest zawód geodety, pełniący rolę służebną wobec państwa i społeczeństwa polskiego.
Dziękuję Państwu za obecność na obchodach naszego jubileuszu. Życzę spędzenia czasu w miłej atmosferze. Niech Opatrzność czuwa nad naszym Stowarzyszeniem…
Dziękuję za uwagę, Ryszard Cieślukowski